فن های اکسیال یا محوری
فن های اکسیال یا محوری
در این نوع فن جریان هوا در راستای محور یا شفت پروانه عبور می کند. فن های محوری عمدتا در مواردی که افت فشار کم و دبی تخلیه بالاست به کار می روند.
در بعضی موارد در ظرفیت مشابه، فن های محوری به سرعت دورانی بالاتری نیاز دارند که این موضوع سر و صدای بیشتر آنها را نسبت به فن های گریز از مرکز در پی دارد. در این فن ها فشار هوا به وسیله نیروی آیرودینامیک تولید شده توسط بالک های پروانه تنظیم می شود. از جمله مزایای فن های جریان محوری عبارت اند از : وزن و اشغال فضای کم هزینه کم کاربردهای رایج این فن ها در موارد زیر می باشد.
خارج کردن هوای آلوده از محیط و فراهم نمودن هوای تمیز تهویه مکان هایی که اندازه ذرات ناخالصی موجود در هوا کوچک می باشد مثل گرد و غبار، دود و گاز نیاز به جریان معکوس و یا مستقیم شاید مهمترین نقظه ضعف فن های جریان محوری، مشکلی باشد که در این نوع فن ها به هنگام تغییرات قابل ملاحظه جریان هوا رخ می دهد. این مسئله به دلیل وجود خاصیت واماندگی (Stall Region) رخ می دهد که آنها را جهت عملکرد تحت شرایطی که تغییرات گسترده ای در جریان هوا وجود دارد نامناسب و حتی آسیب پذیر می سازد. اگر چه به کمک دستگاههای ضد واماندگی (آنتی استال) و با ایجاد الگوهای جریان جایگزین در اطراف پره تا حدود زیادی می توان این مشکل را مرتفع نمود. با این حال راه حل پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز این مسئله انتخاب اولیه صحیح برای عملکرد فن تحت یک شرایط پایدار فشار و جریان می باشد.
اما مسئله دیگری که لازم به ذکر است تفاوت سرعت فن های جریان محوری با فن های گریز از مرکز در یک ظرفیت مشخص هوادهی می باشد. به این صورت که فن های محوری باید در سرعت دورانی بیشتری عمل کنند تا این مقدار هوادهی را تامین کنند و این امر سر و صدای زیادتر آنها را نسبت به هم خانواده گریز از مرکزشان در پی دارد.